Albertus, Dei gratia Hierosolymitanae Ecclesiae vocatus Patriarcha , dilectis in Christo filiis B. et caeteris eremitis qui sub eius odedientia iuxta fontem in Monte Carmeli morantur: in Domino salutem, et Sancti Spiritus benedictionem .
Albert, z łaski Bożej powołany na patriarchę Kościoła Jerozolimskiego , umiłowanym synom B. i pozostałym eremitom , którzy pod jego władzą mieszkają przy źródle Eliasza na Górze Karmel, pozdrowienie w Panu i błogosławieństwo Ducha Świętego.
Multifarie multisque modis sancti patres instituerunt qualiter quisque, in quocumque ordine fuerit, vel quemcumque modum religiosae vitae elegerit, in obsequio Jesu Christi vivere debeat, et eidem fideliter, de corde puro et bona conscientia , deservire .
Verum , quia requiritis a nobis ut iuxta propositum vestrum tradamus vobis vitae formulam , quam tenere in posterum debeatis.
Wielokrotnie i na różne sposoby ustanawiali już święci Ojcowie, że w jakimkolwiek ktoś byłby zakonie lub jakikolwiek wybrałby sobie sposób zakonnego życia, powinien żyć w posłuszeństwie Jezusowi Chrystusowi i Jemu służyć z czystego serca i dobrego sumienia. Skoro jednak żądacie od nas, abyśmy zgodnie z waszym ideałem określili wam formę życia, której mielibyście się trzymać w przyszłości.
Illud in primis statuimus ut unum ex vobis habeatis Priorem qui, ex unanimi omnium assensu, vel maioris et sanioris partis, ad hoc officium eligatur, cui obedientiam promittat quilibet aliorum, et promissam studeat operis veritate servare cum castitate et abdicatione proprietatis .
To najpierw postanawiamy, że jednego spośród siebie macie mieć jako przeora, który na ten urząd powinien być wybierany za jednomyślną zgodą wszystkich braci albo ich większej i rozsądniejszej części. Jemu każdy z pozostałych braci ma przyrzec posłuszeństwo, które ma starać się zachować w całej prawdzie postępowania, wraz z czystością i wyrzeczeniem się własności.
Loca autem habere poteritis in eremis, vel ubi vobis donata fuerint ad vestrae religionis observantiam apta et commoda, secundum quod Priori et fratribus videbitur expedire.
Mieszkać zaś będziecie mogli na miejscach samotnych lub tam, gdzie wam je ofiarują. Mają one być stosowne i odpowiednie do sposobu życia waszego zakonu, zgodnie z tym, co uznają za właściwe przeor i bracia.
Praeterea, iuxta situm loci quem inhabitare proposueritis, singuli vestrum singulas habeant cellulas separatas, sicut per dispositionem Prioris ipsius, et de assensu aliorum fratrum vel sanioris partis, eaedem cellulae cuique fuerint assignatae.
Ponadto, zgodnie z położeniem miejsca, gdzie postanowicie zamieszkać, niech poszczególni bracie mają oddzielne cele, które każdemu z nich wyznaczy osobiście przeor, za zgodą reszty braci lub ich rozsądniejszej częśc.
Ita tamen ut in communi refectorio ea quae vobis erogata fuerit, communiter aliquam lectionem Sacrae Scripturae audiendo, ubi commode poterit observari, sumatis.
Tak jednak, abyście we wspólnym refektarzu mogli spożywać to, co otrzymacie w jałmużnie, i wspólnie słuchać jakiegoś czytania Pisma Świętego, gdzie względnie łatwo to można będzie zachować.
Nec liceat alicui fratrum, nisi de licentia Prioris qui pro tempore fuerit, deputatum sibi mutare locum, vel cum alio permutare. Cellula Prioris sit iuxta introitum loci , ut venientibus ad eundem locum primus occurrat, et de arbitrio et de dispositione ipsius postmodum quae agenda sunt cuncta procedant.
Bez pozwolenia aktualnego przeora nie będzie wolno żadnemu z braci zmienić wyznaczonego sobie miejsca lub zamienić z innym. Cela przeora powinna znajdować się przy wejściu na miejsce waszego zamieszkania, tak aby on pierwszy spotykał tych, którzy tam będą przychodzić. Następnie należy wykonać wszystko, co będzie do zrobienia, zgodnie z jego uznaniem i zarządzeniem.
Maneant singuli in cellulis suis, vel iuxta eas, die ac nocte in lege Domini meditantes et in orationibus vigilantes, nisi aliis iustis occasionibus occupentur.
Wszyscy mają przebywać osobno w swoich celach lub przy nich, oddając się w dzień i w nocy rozważaniu Prawa Bożego i czuwaniu na modlitwach, chyba że czymś innym słusznym wypadnie się zająć.
His qui horas cannonicas cum clericis dicere norunt, eas dicant secundum constitutionem sacrorum patrum et Ecclesiae approbatam consuetudinem. Qui eas non noverunt, viginti quinque vicibus "Pater noster" dicant in nocturnis vigiliis, exceptis Dominicis et solemnibus diebus, in quorum vigiliis praedictum numerum statuimus duplicari, ut dicatur "Pater noster" vicibus quinquaginta.
Ci, którzy umieją odmawiać z duchownymi Liturgię Godzin, niech je odmawiają zgodnie z postanowieniem świętych Ojców i według zatwierdzonego przez Kościół zwyczaju. Ci natomiast, którzy tego nie umieją, mają w czasie nocnego czuwania odmówić dwadzieścia pięć razy Ojcze nasz, z wyjątkiem niedziel i dni uroczystych, kiedy to w czasie nocnego czuwania postanawiamy wspomnianą liczbę podwoić, tak że należy Ojcze nasz odmówić pięćdziesiąt razy.
Septies autem eadem dicatur oratio in laudibus matutinis. In aliis quoque horis septies similiter eadem sigillatim dicatur oratio, praeter officia vespertina, in quibus ipsam quidecies dicere debeatis.
Siedem zaś razy należy tę samą modlitwę odmówić w czasie Jutrzni. Podobnie w czasie innych poszczególnych godzin należy tę samą modlitwę odmówić siedem razy, oprócz Nieszporów, w czasie których powinniście tę samą modlitwę odmówić piętnaście razy.
Nullus fratrum aliquid esse sibi proprium dicat, sed sint vobis omnia communia, et distribuatur unicuique per manum Prioris, id est per fratrem ab eodem ad idem officium deputatum, prout cuique opus erit, inspectis aetatibus et necessitatibus singulorum.
Żaden z braci nie może mówić, że cośkolwiek jest jego własnością, lecz wszystko ma być wspólne. Każdemu zaś według potrzeby ma rozdzielać przeor osobiście lub za pośrednictwem wyznaczonego przez siebie do tego brata, biorąc pod uwagę wiek i potrzeby poszczególnych braci.
Asinos autem, sive mulos, prout vestra expostulaverit necessitas, vobis habere liceat, et aliquod animalium sive volatilium nutrimentum.
Jednakże, skoro zażąda tego potrzeba, będzie wam wolno posiadać wspólnie osły lub muły oraz parę sztuk bydła lub drobiu na pożywienie.
Oratorium, prout commodius fierit poterit, construatur in medio cellularum, ubi mane per singulos dies ad audienda missarum solemnia convenire debeatis, ubi hoc commode fieri potest.
Tak jak to będzie najwygodniej, pośrodku cel ma być zbudowana kaplica, gdzie codziennie rano powinniście się zbierać, aby uczestniczyć we Mszy świętej, gdzie tylko to będzie możliwe.
Dominicis quoque diebus, vel aliis ubi opus fuerit, de custodia ordinis at animarum salute tractetis; ubi etiam excessus et culpae fratrum, si quae in aliquo deprehensae fuerint, caritate media corrigantur.
Ponadto, jeżeli zajdzie potrzeba, w niedziele lub kiedy indziej, macie omawiać sprawy związane z przestrzeganiem życia zakonnego i ze zbawieniem dusz. Wtedy też powinny być z miłością karcone wykroczenia i przewinienia braci, skoro u kogoś zostaną zauważone.
Ieiunium singulis diebus, exceptis Dominicis, observetis a festo Exaltationis Sanctae Crucis usque ad diem Dominicae Resurrectionis, nisi infirmitas vel debilitas corporis, aut alia iusta causa, ieiunium solvi suadeat, quia necessitas non habet legem.
Od święta Podwyższenia Krzyża Świętego do dnia Zmartwychwstania Pańskiego zachowacie codziennie post, z wyjątkiem niedziel, chyba że choroba lub słabość ciała albo też inna słuszna przyczyna zwolni od postu, albowiem konieczność nie podlega prawu.
Ab esu carnium abstineatis, nisi pro infirmitatis vel debilitatis remedio sumantur. Et quia vos oportet frequentius mendicare itinerantes, ne sitis hospitibus onerosi, extra domos vestras sumere poteritis pulmenta cocta cum carnibus. Sed et carnibus supra mare vesci licebit .
Zachowacie wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, chyba że będą one spożywane jako lekarstwo w chorobie lub słabości. Ponieważ jednak będziecie musieli dosyć często chodzić po kweście, przeto, by nie być ciężarem dla gospodarzy, poza waszymi domami będziecie mogli spożywać potrawy gotowane z mięsem. Również na morzu będziecie mogli spożywać mięso.
Faciendum est vobis aliquid operis, ut semper vos diabolus inveniat occupatos, ne ex otiositate vestra aliquem intrandi aditum ad animas vestras valeat invenire. Habetis in hoc beati Pauli Apostoli magisterium pariter et exemplum, in cuius ore Christus loquebatur, qui positus est et datus a Deo praedicator et doctor gentium in fide et veritate; quem si secuti fueritis, non poteritis aberrare.
Powinniście także wykonywać jakąś pracę, aby szatan znajdował was zawsze zajętych i nie mógł znaleźć żadnego dostępu do waszych dusz wskutek waszej bezczynności. W tym względzie macie przykład i pouczenie u św. Pawła. Jego bowiem ustami przemawiał Chrystus. On też został wybrany przez Boga na głosiciela Ewangelii i nauczyciela pogan w wierze i prawdzie. Jeżeli więc będziecie iść za nim, nie możecie pobłądzić.
In labore, inquit, et fatigatione fuimus inter vos, nocte ac die operantes, ne quem vestrum gravaremus, non quasi nos non habeamus potestatem, sed ut nosmetipsos formam daremus vobis ad imitandum nos. Nam, cum essemus apud vos, hoc denuntiabamus vobis, quoniam si quis non vult operari non manducet. Audivimus enim inter vos quosdam ambulantes inquiete, nihil operantes. Iis autem qui eiusmodi sunt denuntiamus et obsecramus in Domino Jesu Christo, ut cum silentio operantes suum panem manducent. Haec via sancta est et bona; ambulate in ea.
Pisze on: W trudzie i zmęczeniu przebywaliśmy wśród was, pracując we dnie i w nocy, aby dla nikogo z was nie być ciężarem. Nie jako byśmy nie mieli do tego prawa, lecz po to, aby dać wam samych siebie za przykład do naśladowania. Albowiem gdy byliśmy u was, nakazywaliśmy wam, że jeśli ktoś nie chce pracować, niech też nie je. Słyszymy bowiem, że niektórzy wśród was postępują niespokojnie, nic nie robiąc. Tym przeto nakazujemy i napominamy ich w Panu Jezusie Chrystusie, aby pracując w milczeniu, swój chleb jedli. To jest dobra i święta droga, idźcie nią.
Commendat autem Apostolus silentium, cum in eo praecipit operandum, et quemadmodum Propheta testatur: Cultus iustitiae silentium est; et rursus: in silentio et spe erit fortitudo vestra.
Poleca Apostoł milczenie, gdy nakazuje zachować je przy pracy. Jak zaś twierdzi Prorok: Dziełem sprawiedliwości jest milczenie. Na innym zaś miejscu: W milczeniu i w ufności leży wasza siła.
Ideoque statuimus ut dicto completorio silentium teneatis usque ad primam dictam sequentis diei. Alio vero tempore, licet silentii non habeatur observatio tanta, diligentius tamen a multiloquio caveatur, quoniam sicut scriptum est - et non minus experientia docet - in multiloquio peccatum non deerit , et qui inconsideratus est ad loquendum sentiet mala; item, qui multis verbis utitur, laedit animam suam
Przeto postanawiamy, że macie zachować milczenie od odrecytowania Komplety do odmówienia Prymy następnego dnia. W innym zaś czasie, pomimo że milczenie nie będzie obowiązywać tak ściśle, to jednak bardzo pilnie należy unikać wielomówstwa. Jest bowiem napisane i nie inaczej poucza doświadczenie, że nie uniknie się grzechu w gadulstwie, oraz: Kto nierozważny jest w mówieniu, dozna szkody. Ponadto, kto w mówieniu przebiera miarę, wyrządza szkodę swojej duszy.
Et Dominus in Evangelio: De omni verbo otioso quod locuti fuerint homines, reddent rationem de eo in die iudicii. Faciat ergo unusquisque stateram verbis suis, et frenos rectos ori suo, ne forte labatur et cadat in lingua, et insanabilis sit casus eius ad mortem, custodiens cum Propheta vias suas, ut non delinquat in lingua sua, et silentium, in quo cultus iustitiae est, diligenter et caute studeat observare.
Także Chrystus mówi w Ewangelii: Z każdego bezużytecznego słowa, które wypowiedzą ludzie, zdadzą sprawę w dzień sądu. Niech przeto każdy waży swoje słowa i umiejętnie powstrzymuje swój język, aby przypadkiem nie potknął się i nie upadł w mowie, a upadek jego nie był nie uleczony do śmierci. Niech zatem pilnuje z Prorokiem dróg swoich, aby nie zgrzeszył językiem i niech się stara pilnie i gorliwie zachowywać milczenie, które jest dziełem sprawiedliwości.
Tu autem, frater B., et quicumque post te institutus fuerit Prior, illud semper habeatis in mente, et servetis in opere, quod Dominus ait in Evangelio: Quicumque voluerit inter vos maior fieri, erit minister vester, et quicumque voluerit inter vos primus esse, erit vester servus.
Ty zaś, bracie B., i każdy, kto po tobie zostanie przeorem, to zawsze miejcie w myśli i zachowujcie w uczynkach, co Chrystus mówi w Ewangelii: Kto by między wami chciał stać się wielkim, niech będzie waszym sługą, a kto by chciał być pierwszym między wami, niech będzie niewolnikiem waszym.
Vos quoque, caeteri fratres, Priorem vestrum honorate humiliter, Christum potius cogitantes quam ipsum, qui posuit illum super capita vestra, et Ecclesiarum praepositis ait: Qui vos audit, me audit, qui vos spernit, me spernit; ut non veniatis in iudicium de contemptu, sed de obedientia mereamini aeternae vitae mercedem .
Wy także, pozostali bracia, okazujcie z pokorą szacunek przeorowi, dopatrując się w nim raczej Chrystusa, który go ustanowił nad wami, niż jego samego. On to mówi do przełożonych w Kościele: Kto was słucha, Mnie słucha, a kto wami gardzi, Mną gardzi. W ten sposób nie będziecie pozwani przed sąd za pogardzanie [nim], lecz posłuszeństwem swoim zasłużycie sobie na nagrodę życia wiecznego.
Haec breviter scripsimus vobis, conversationis vestrae formulam statuentes, secundum quam vivere debeatis. Siquis autem supererogaverit, ipse Dominus, cum redierit, reddet ei. Utatur tamen discretione, quae virtutum est moderatrix.
To wam krótko napisaliśmy, ustanawiając formę waszego życia, według której powinniście postępować. Jeżeli zaś ktoś dokona czegoś więcej, nagrodzi mu za to sam Pan, gdy powróci. Niech to jednak czyni z roztropnością, która jest miarą cnót.
